vAutobanden krijgen bij het periodieke onderhoud zelden de aandacht die de motor en versnellingsbak wél krijgen. Opvallend, aangezien de banden een cruciale rol vervullen bij het autorijden. De banden verzorgen immers het contact met het wegdek en veilig rijden valt of staat met goed rubber. In dit artikel zetten we de autoband in de spotlights en sommen we een aantal interessante en wetenswaardige feitjes op.
Verbazingwekkende weetjes over rubber banden
- De eerste voertuigen gebruikten “artilleriewielen”. De band was in dit geval letterlijk aan het wiel vastgeschroefd. En inderdaad, een band verwisselen langs de snelweg krijgt bij zo’n band een hele nieuwe betekenis.
- Moderne banden zijn altijd pikzwart. Een beetje saai voor de fanatieke tuner die graag zijn of haar auto ‘pimpt’. De eerste autobanden waren trouwens niet zwart. De toevoeging van zinkoxide maakte het rubber niet alleen sterker maar ook prachtig wit.
- Later, rond 1920 werd de roep om duurzaamheid groter. Banden gingen namelijk niet lang mee. De oplossing was het toevoegen van een bijproduct van gas- en olieverbranding: carbon black (of zwartsel). Met de duurzaamheid zat het nu wel snor, maar banden werden wel pikzwart.
- Maar waar kwam al die carbon black vandaan? Het was de firma Binney & Smith, bekend van Crayola Crayons, die de productie van carbon black perfectioneerde. Zo konden de vereiste grotere volumes carbon black worden geleverd aan bandenfirma’s die de nieuwe vulkanisatiemethode omarmde.
- We kennen allemaal de karakteristieke “whitewall tyre”, een zwarte band met witte bies die erg populair werd in de fifties in Amerika. Er zit een curieus verhaal achter dit type band. Carbon black werd van oudsher alleen gebruikt voor het loopvlak, waar het écht nodig was. De rest van de band was gewoon wit maar werd overgoten met een dunne laag zwart rubber. Schuurde je de band langs de stoeprand dan kwam de witte onderlaag onherroepelijk tevoorschijn. De whitewall tyre was geboren.
- De witte bies moest in die tijd trouwens aan beide kanten van de band zichtbaar zijn, en zo werden deze banden ook geproduceerd. Auto’s uit die periode hadden open spatborden en het was wel de bedoeling van je de witte bies van alle kanten kon zien als men voorbijreed.
- Ken je die banden met grote witte letters op de wang? Hetzelfde laken een pak. De zwarte toplaag sleet als eerste weg op de plekken waar de iets uitstekende letters zaten. Witte letters op een zwarte achtergrond waren het gevolg. Later werd het een stylingselement.
- Van binnenuit verlichte rubber autobanden zouden ooit de markt gaan veroveren, althans dat dacht Goodyear anno 1961. Op een gegeven moment had het bedrijf een praktisch doorzichtig rubbercompound ontwikkeld. Door een lampje op de binnenkant van de velg te monteren ontstond er het idee van een soort “gloeiband”. Hoge productiekosten gooiden (helaas?) roet in het eten.
- De “run-flat tyre” is aan een opmars bezig. Ideaal natuurlijk, om door te kunnen rijden bij een lekke band. Toch zitten er nadelen aan zo’n band. De wang is een stuk dikker en dat heeft gevolgen voor de rijeigenschappen. Het iets stuggere karakter van een run-flat heeft BMW niet weerhouden om deze banden op de meeste modellen als standaard te leveren.
- De meeste auto’s worden geleverd zonder reserveband. Zo blijft een auto lekker licht en worden de geambieerde verbruiks- en emissiecijfers gerealiseerd. Wel krijg je meestal een reparatiesetje met schuimspuitbus en kleine compressor. Misschien toch voor de run-flats gaan?
- Er worden jaarlijks ongeveer 300 miljoen banden weggegooid. Gelukkig zijn de recyclingopties talrijk. Het rubber kan gesmolten worden en in asfalt verwerkt worden. Ook kan het versnipperd worden en worden er nieuwe banden van gemaakt. Als je een oud setje banden hebt kan je ze ook in tuin plaatsen. Prima als plantenbak, zeker als je ze beschildert!
- De Mini Cooper is een populair auto met rijke historie. Op het eerste model zaten banden van 165 millimeter breed. De nieuwste versie staat op maar liefst 18 inch velgen met bandbreedte 225 millimeter. Het geeft maar eens aan dat auto’s steeds groter worden.
- Elke autoband heeft een snelheidsindex. Het geeft de maximumsnelheid aan die de band mag worden gereden. Deze maximumsnelheid wordt uitgedrukt in kilometers per uur en dat geeft complicaties voor landen die mijl per uur gebruiken. Zij moeten het doen met oneven getallen.
- Ook de Space Shuttle staat op rubber banden, zij het van een iets ander formaat dan wij gewend zijn. Ook qua snelheidsindex gaat het onze schaal te boven. Ga maar na, de Space Shuttle moet een gewicht van ongeveer 63.000 kg dragen bij een snelheid van maar liefst 380 kilometer per uur.
- Bandenfabrikant Michelin staat er om bekend om regelmatig met technische hoogstandjes te komen. Zo komt de “tweel” er aan. Een band en velg ineen. Oppompen hoeft dus niet meer en lekrijden kan simpelweg niet. Vooralsnog te vinden op golf carts en andere licht industriële voertuigen, maar binnenkort in het verkeer?
- Dat Lego meerdere malen in het Guinness Book of World Records vermeld staat verbaast niemand. Het feit dat Lego de grootste bandenfabrikant ter wereld is verrast menigeen. Er worden jaarlijks maar liefst 318 miljoen Lego banden gefabriceerd in het Deense Billund.
- Auto’s werden (en worden) steeds sneller. Op een gegeven moment waren bandenfabrikanten uitgekomen op snelheidsindex Z voor supercars (240+ km/u). Maar auto’s werden nog sneller en er moest een snelheidsindex bij. Het laatste letter van het alfabet was al gebruikt, dus wat nu? Uiteindelijk werden snelheidsindex W (270+ km/u) en Y (300 km/u) toegevoegd, want die waren destijds overgeslagen.
- De grootste band ter wereld bevindt zich in Allen Park, Michigan, VS. De band weegt ongeveer 12 ton en is 243 meter hoog. Het was eerst een reuzenrad voordat de band op de huidige plek werd neergezet. De band is trouwens ooit een keer lek geprikt met de grootste spijker ter wereld.
Het moge duidelijk zijn, er zit een rijke historie vol met anekdotes achter de rubberen band. Wellicht iets om in de gedachte te houden als je het al dan niet spreekwoordelijke schopje geeft tegen het rubber onder je eigen auto?